کد مطلب:102426 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:322
منزه و بی عیب واجب الوجودیست كه پاها و ابزارهای حركت مورچه و پشه های بسیار ریز تا جانوران از آنها برتر در آفرینش مانند نهنگها و فیلها را، در جای مناسب جسمشان جای داد و آنان را بر پای نگاه داشت! و این قانون ثابت را بر عهده گرفت كه هیچ جسم روان در آن جایگزین شده ای، در این جهان به جنبش در نیاید، مگر اینكه وعده گاه پایانیش را در این جهان مرگ قرار داد و مقصد پسین آن را نابود شدن تعیین كرد. امیرالمومنین، در این جمله، مرگ را به عنوان یك قانون حتمی كه ملازم ذاتی [صفحه 190] و همراه گریز ناپذیر جان و زندگیست، بیان می كند و علاوه بر این قانون، وحدت هستی همه ی موجودات جهان آفرینش، اعم از جاندار، گیاه و بیجانها را هم به زیباترین شكلی تصویر می كند: «و لو ضربت فی مذاهب فكرك لتبلغ غایاته، ما دلتك الدلاله الا علی ان فاطر النمله هو فاطر النخله، لدقیق تفصیل كل شی ء و غامض اختلاف كل حی. و ما الجلیل و اللطیف و الثقیل و الخفیف و القوی و الضعیف، فی خلقه الاسواء.»[2]. اگر همه ی راه های اندیشه ات را بپیمایی برای اینكه به هدف و مقصد نهایی شناخت آفریدگار رسی، راهها و راهنمائیها جز این چیزی نخواهند گفت كه آفریدگار مورچه همان آفریدگار درخت تنومند خرمابن است، زیرا هر چیزی، با همه ی ریزی و ریزه كاریهایش بطور منظم تمام اندامهای مورد نیاز را به تفصیل و جدا از كاركرد دیگر اندامها سر جای خود دارد و هر جانوری دگرگونیهای ویژه ی خود را بهره مند شده است، هیچ آفریده ای، بسیار شكوهمند و تناور و یا بسیار ریز كه به چشم نمی آید، بسیار سنگین و یا بس سبك، بسیار نیرومند یا بس ناتوان، به وجود نیامده است جز اینكه در آفرینش خود با یكدیگر برابرند. [صفحه 191]
«و سبحان من ادمج قوائم الذره و الهمجه الی ما فوقهما من خلق الحیتان و الفیله! و وای علی نفسه الا یضطرب شبح مما اولج فیه الروح، الا و جعل الحمام موعده و الفناء غایته.»[1].
صفحه 190، 191.